’t Huys Dever te Lisse

Met video van vechtende ridders! Zie onderaan dit bericht.

Tweede Pinksterdag ben ik met een stel vrienden naar ’t Huys Dever in Lisse geweest. Dat is een kasteel uit de 14^e eeuw. Omdat het Landelijke Kastelendag was, was er extra veel te beleven.

In de Ridderzaal stond een tafel met de resten van een middeleeuwse lunch, bereid door een amateurkok die zich verdiept had in recepten en filosofie van de middeleeuwse keuken. Die filosofie was gebaseerd op een soort elementenleer: droog, nat, koud en heet. Die hangen samen met de vier temperamenten of ‘humores’ die men onderkende: sanguinisch (heet en nat), melancholisch (koud en nat), cholerisch (heet en droog) en flegmatisch (koud en droog). Ik moet erbij zeggen dat ik dit achteraf zo uitgevogeld heb, want ik kon me niet precies herinneren hoe hij het vertelde. Zie ook Wikipedia over humores. Waar het om ging, is dat je met voedsel onevenwichtigheid terug in balans kunt brengen, door bijvoorbeeld een heethoofd meer koude gerechten te serveren.

Gepassioneerd schetste de kok het menu dat hij gekookt had. Vooraf hadden ze Valenciaanse sinaasappelen met basterdsuiker, nootmuskaat en kaneel, door een beslag gehaald en gefrituurd, geserveerd met hete mosterd. Dan spinazie met knoflook, gemarineerde kool, saffraanrijst en geroosterd vlees. Traditiegetrouw werd de maaltijd afgesloten met kaas. In de middeleeuwse cuisine werden verrassend veel en in grote hoeveelheden specerijen gebruikt. Alleen door de hoge heren uiteraard: een dergelijk menu was het equivalent van een hedendaagse fles wijn van 1000 euro.

Op de zolder van ’t Huys Dever staat een fraaie verzameling gebruiksvoorwerpen in vitrines. Ik was weg van de brokstukken roemers en beschilderde glazen, en de resten serviesgoed. De kok heeft uiteraard niet de originelen gebruikt voor zijn feestmaal. Hij laat serviesgoed namaken door hedendaagse pottenbakkers. Dat gebeurt zo historisch juist als mogelijk is, bij voorkeur met klei uit de buurt, en geen gewoon keramiek maar steengoed. Ook messen worden op maat gemaakt naar middeleeuws voorbeeld.

In de Kapelzaal waren we al een ridder tegengekomen, in de kelder liet een andere ridder zich door zijn schildknaap in het harnas hijsen. Er ging gevochten worden! Ik was verbaasd te horen dat ze vroeger ook te voet een harnas droegen. Een harnas weegt wel 28 kilogram, waarvan de helm alleen al minstens 3kg. De armen waren het lichtst, daar had je de grootste bewegingsvrijheid nodig. De ridder poetste zijn helm nog eens extra op en toog naar buiten, waar al twee ridders een kring toeschouwers verzameld hadden. Om en om lieten ze de vechtmethoden zien, hoe de lans te gebruiken en waar te mikken om de tegenstander uit te schakelen, in de nek, in de oksels, met dat venijnige puntje aan het uiteinde. Waar de één het won met zijn lans, won de ander het als hij het tot een worstelpartij kon laten komen. Hoogst vermakelijk. En loodzwaar voor de ridders, met dat harnas.


't Huys Dever te Lisse: riddergevecht van Linda Hartgring op Vimeo.

Een jonge kauw

Ik zit met een vriendin van mij in de tuin, als de buurman met de twee katten mij over de schutting heen een jonge kauw aanreikt. Veel te gevaarlijk voor hem in zijn tuin.

Het is niet duidelijk wat er met hem aan de hand is. Is hij alleen maar erg jong, of misschien tegen een raam aangevlogen, of aangevallen? Het lijkt een goed idee om hem voorlopig in een doos te zetten, zodat hij kan bijkomen. Daar springt hij meteen uit. Ik pak hem weer op en zet hem uit de zon en uit het zicht van potentiële belagers onder een struik met een bakje water ernaast. Hij blijft er braaf zitten.

Na een tijdje komen zijn ouders nabij in een boom zitten. Ze roepen wat heen en weer en de kleine komt onder de struik vandaan. Hij lijkt niets te mankeren. Toch vliegt hij niet naar ze toe en komen zij niet naar hem toe om hem te voeren. Het jong keutelt wat oenig door de tuin richting het schaduwterras tegen het huis aan. Het opstapje van drie treden neemt hij vliegend, dat ziet er goed uit. Ik strooi er wat havermout en zet er een bakje water neer. Wij blijven aan het andere eind van de tuin in de zon zitten.

De ouders komen af en toe vanaf de dakgoot met het jong praten, maar verder gebeurt er niets. Het is zo langzamerhand snikheet in de zon, en we besluiten heel rustig bij het kauwtje in de schaduw te gaan zitten. Ik geloof dat hij dat wel geruststellend vindt. Kan hij even zijn oogjes toe doen, want tjonge wat is hij moe geworden van dat gedoe. Een paar tortels hebben de havermout ontdekt en pikken een graantje mee. Ons kauwtje jaagt ze een beetje weg, we zijn trots op hem. Zelf eten doet hij niet, hij drinkt ook niks. De ouders komen ook niet verder, zeker niet nu we erbij zitten.

Voor de zekerheid bellen we het vogelhospitaal. Die bevestigt dat hij waarschijnlijk net enkele dagen uit het nest is en nog niet zo goed vliegt. De ouders roepen hem van een afstandje om hem als het ware een schop onder zijn kont te geven. Om ze meer de ruimte te geven, gaan we naar binnen. In eerste instantie lijkt hij daar niet onder te lijden, maar dan komt hij naar de deur rennen. Hij springt op de vensterbank en flappert tegen het raam aan.

De vriendin besluit voor de stranddrukte uit naar huis te rijden, en ik besluit om dan maar weer naar buiten te gaan. Die verlatingsstress kan nooit goed voor hem zijn. Ik laat de vriendin uit de voordeur. Als ik terugkom bij de achtertuin is de vogel gevlogen. Denk ik, want ik zie hem nergens meer. Was de paniek dat hij er nu alleen voor stond blijkbaar precies de juiste motivatie om zichzelf te overstijgen.

Pimpelmezen 2011 video

Pimpelmezen in de nestkast 2011 van Linda Hartgring op Vimeo.

Dik acht minuten pimpelmezen, omdat ik er zelf geen genoeg van kan krijgen! Het voeren van de meesjes in de nestkast is van de paar dagen voorafgaand aan het uitvliegen. Er zijn er meer uitgevlogen dan op film staan. Maar hoeveel?

Dit waren alle 6 afleveringen van de Pimpelmezen 2011.
Aflevering 1: Pimpelmezen in het nestkastje
Aflevering 2: Pimpelmezen aan het broeden?
Aflevering 3: Piepende pimpelmeesjes
Aflevering 4: Pimpelmezen van Jolanda Groeneveld
Aflevering 5: Pimpelmezen uitgevlogen!

Pimpelmezen uitgevlogen!

Dit is aflevering 5 van de pimpelmezen.
Aflevering 1: Pimpelmezen in het nestkastje
Aflevering 2: Pimpelmezen aan het broeden?
Aflevering 3: Piepende pimpelmeesjes
Aflevering 4: Pimpelmezen van Jolanda Groeneveld

Ik heb geen foto’s van het uitvliegen gemaakt. Gelukkig heeft Jolanda dat wel gedaan, zie de vorige aflevering. Ik heb gefilmd! Dat moet ik monteren, en dan verschijnt het op het blog.

Nieuwsgierig jong

Het gebeurde vanochtend vroeg. Ineens zag ik er eentje wel heel ver naar buiten leunen. Ik rende naar binnen om mijn camera te grijpen, en daar gingen ze, één voor één. Pootjes op het randje, en vliegen naar pa en ma die verderop in de boom ze aan het roepen waren. Niks vallen en opstaan, net twee en een halve week uit het ei, en gewoon wegvliegen alsof ze niet anders gewend zijn. Ik ben er nog helemaal ondersteboven van, en verbijsterd dat ik erbij was.

Oudermees met wurm

Nou heb ik wel de afgelopen dagen werkelijk niets meer gedaan, alleen in de tuin verkeerd met de camera binnen handbereik. Je leeft toch bijna twee maanden mee met die beesten, dan wil je het meemaken als de kinders de wijde wereld in trekken. Als ze hun koppie al helemaal naar buiten steken, kan het nog dagen duren, weet ik nu. Op de website van Madelèn Essens staat een lange pagina met vragen en antwoorden over mezen en nestkasten. Daarin staat dat ze binnenin oefenen met hun vleugeltjes. En dat het uitvliegen bepaald wordt door de eerste die eruit floept. Dan zullen pa en ma de rest ook naar buiten roepen. Die eerste(n) heb ik dus gemist. Ik heb geen idee van het totaal, ik heb er ongeveer zes meegemaakt (zo opwindend dat ik de tel ben kwijtgeraakt).

Het lege nest

Poes was in geen velden of wegen te bekennen. Een stuk of vijf vlogen redelijk snel na elkaar. Toen was er paniek om een gaai. Dat duurde lang. De alarmgeluiden van de mezen klonken ver weg. Een gaai kwam op de dakgoot van mijn huis zitten. Die vloog weg op mijn ‘ksst, ksst’ en armgezwaai. Verder niets. En het laatste meesje maar wachten tot hij ook eruit mocht. We waren bang dat de ouders misschien niet meer terug zouden komen. Ik kon zelfs nog een kopje koffie inschenken tijdens het wachten. Eindelijk kwamen de mezen weer om de laatste te roepen. Dat was het dan. Zucht.

Volgens mij hoorde ik daarna wel nog die bekende kindergeluidjes, verderop in een conifeer. We zullen het beste er maar van hopen.

Het is niet rustgevend, een nestkastje met mezen. Het is wel één van de prachtigste en ontroerendste dingen die ik in mijn tuin heb meegemaakt.

Nu afwachten hoe de video wordt!

(klik op de foto’s voor een vergroting, terug naar het blog met de terugknop van de browser)

Vervolg
Aflevering 6: Pimpelmezen 2011 video

Pimpelmezen van Jolanda Groeneveld

Dit is aflevering 4 van de pimpelmezen.
Aflevering 1: Pimpelmezen in het nestkastje
Aflevering 2: Pimpelmezen aan het broeden?
Aflevering 3: Piepende pimpelmeesjes

Wie de commentaren bij de berichten over de pimpelmezen heeft gelezen, heeft meegenoten van de pimpelmezen bij Jolanda op het balkon. Bij mij zijn ze nog altijd niet uitgevlogen, maar bij haar wel al. Ik ben zeer dankbaar dat ze haar schitterende foto’s heeft opgestuurd, zodat ik ze hieronder op dit blog kan laten zien. Dankjewel Jolanda!

"Dit zijn een paar van de foto's die ik gemaakt heb nadat ze net uit het
nestje waren. Die ene in mijn hand, heb ik opgepakt omdat hij op het balkon
geland was, tussen de konijnen. Hij is van mijn hand de wijde wereld
ingevlogen."

Jolanda Groeneveld

Vervolg
Aflevering 5: Pimpelmezen uitgevlogen!
Aflevering 6: Pimpelmezen 2011 video