maandag 25 juni 2012

Uien als kanonskogels op het Landje van De Boer

Het is De Boer, met een hoofdletter D; de naam van Het Landje van De Boer verwijst niet naar de agrarische context maar naar de gebroeders De Boer die hier decennialang hun kwekerij hadden. Op dat terrein creëerden vrijwilligers een educatieve pluk- en proeftuin, met bloemen, kruiden, groente en fruit.

Aan de Bloemendaalseweg in Overveen sla ik af naar kwekerij Azalea. Verder door, voorbij het bordje Eigen Weg, ligt Het Landje van De Boer. Enorme sieruien zijn het eerste dat ik ervan zie, frêle kanonskogels van lila sterretjes, uitprijkend boven een dikke zoom van paarse salvia langs het graspad. Salvia en uien zoemen van de hommels. Rechts van de entree staan de uien ook, tussen donkerrood Zeeuws knoopje en lichtpaarse geraniums.

Bij het huisje drinken dames aan een picknicktafel muntthee, vers geplukt uit de tuin. Het is diezelfde harige munt die ik ook in mijn tuin heb. Hier kweken ze hem wijselijk met een rand erom, om zijn uitlopers in bedwang te houden. Vrijwilligster Mieke heet me welkom. Ze wijst me de bloementuin, en daarachter de moestuin. "Kijk, die bomen heb ik geplant. Alles wordt hier door vrijwilligers gedaan." Naast het terras groeien siererwten in een vernuftig rek van diagonale bamboestokken, ook door vrijwilligers gemaakt.

Het landje bestaat pas twee jaar (dit is het derde seizoen), maar ziet er al volwassen uit. Mijn tuin bestaat ook twee jaar, maar ik zie hier het effect van een doordacht tuinontwerp. Deze tuin is natuurlijk veel groter, en ik wil nou eenmaal zoveel mogelijk verschillende planten, troost ik mezelf. Ik zie hier goede ideeën, zoals de salvia met sieruien. De herhaling van die bollen geeft ritme, dat moet ik onthouden. Andere mooie combinaties zijn frisgele vrouwenmantel met blauwig paars kattekruid, en donkere vlier met een aparte salviasoort.

Ik kom langs een bed met alleen purperrode planten, in bloem en blad, met één blauwe korenbloem ertussen. "Ik pluk hem steeds weg, ik kan het niet over mijn hart verkrijgen hem helemaal uit te rukken," vertelt Anneke, een van de initiatiefnemers van het Landje. Ze maakt boeketten, en geeft daar ook workshops in. Ze geven hier veel workshops, over zaaien bijvoorbeeld. Er wordt ook gekookt met de groenten en kruiden uit de tuin. "Schrijf je in voor onze nieuwsbrief, dan houden we je op de hoogte," en ze stopt me een kaart met informatie toe.

Bij de schuur ontdek ik een rotstuinbult, gemaakt van brokken betontegels. Er is een bankje in uitgespaard. "Voel eens, en ruik dan," moedigt Anneke me aan. Kamille! Ik weet van deze sterke kruipende soort waar je overheen kunt lopen. De toepassing als zitting is nieuw voor me. Het zit zacht en geurig. De hommels zoemen nu zowat op ooghoogte over de kruiptijm. Wat een heerlijk plekje om vast wat aantekeningen voor mijn blog te maken.

Als ik Anneke gedag ga zeggen voor ik ga, vind ik haar met een kruiwagen vol perzikbladig klokje. "Die vielen aldoor om tussen de cosmea, het was geen gezicht." Ze plant de blauwe klokjes nu onder een purperen beuk tegenover de wand met insectenhotels. Ik heb eenzelfde bijennestkast als hier erbij hangt, gemaakt door Werkplaats De Boei. De zijkant kan open en dan zie je de kraamkamers van de solitaire bijen in de transparante buisjes. Anneke laat het zien aan enkele kinderen die net de tuin bezoeken. Daar gaat het om bij het Landje van De Boer: leren, beleven en genieten.

Het Landje van De Boer is geopend op vrijdag van 10:00 tot 12:00 uur en op zondag van 14:00 tot 17:00 uur. Zie ook www.landjevandeboer.nl

maandag 4 juni 2012

Klein insectenboek (en ook slakken, spinnen en meer)

[ in de amfibieënput
zijn slakken te vinden ]
Wat leeft er verscholen in Thijsse's Hof in Bloemendaal? Marleen Baltus en Roland Brakel organiseren vandaag, zaterdag 2 juni, The Secret World of Thijsse's Hof. De bedoeling is dat de ontdekkingen geregistreerd worden op waarneming.nl. Liefst met foto, zodat specialisten kunnen verifiëren of je het juist gedetermineerd hebt. Ik ben dol op beestjes fotograferen, maar determineren is niet mijn sterkste punt. Dat hoeft ook niet, er lopen vandaag kenners rond: een slakkenexpert, een deskundige van waterbeestjes, en mensen die veel van alles weten.

In de hut heeft Roland een aquarium gevuld met waterleven uit de kleine vijver. Tussen de slakken, bloedzuigers en stekelbaarsjes zwemt een joekel van een kever. Ik weet wat het niet is: de geelgerande watertor, want het beest is compleet zwart. Roland zet de spinnende watertor op zijn hand, zodat we hem van dichtbij kunnen bekijken. "Pas op hoor, hij kan ook vliegen," maar dat doet hij gelukkig niet.

Na de koek en de koffie trek ik de hof in. Langzaamaan, goed om me heen speurend, gefocust op klein grut. Uit een vogelkers hangt een slinger stippelmotrupsen. Als Marleen langs wandelt wijst ze me op een rups van het oranjetipje, op de look zonder look. Op een bloem van het zevenblad zit een vlindertje met voelsprieten wel 5x zo lang als zijn lijf. Later zie ik daar veel meer van, fladderend in groepen. Bij het bruggetje zie ik een libel die ik meen te herkennen, ik denk dat het een platbuik is. Na mijn registratie ervan op waarneming.nl corrigeert een specialist me: het is een gewone oeverlibel. In een woud van varens ontwaar ik een oranje lieveheersbeestje met witte stippen. Laat ik nou denken dat die altijd rood met zwarte stippen zijn.

[ de hut kijkt uit op een voedertafel ]
Marleen en Roland hebben een lijst van hotspots meegegeven, waar veel beestjes te verwachten zijn. De composthoop lijkt me wel wat, ik ben daar nog nooit wezen kijken. De hoop zelf ziet er stil uit, maar in een pol groen er vlakbij schiet een grote roodbruine spin weg. Na lang wachten kriebelt hij weer tevoorschijn. Er gaat weinig boven een foto waarop je de haren van een spin kan tellen.

[ rozenkevers ]
Twee rode pijlen op stokken leiden me naar een paadje achterom, tussen brandnetels en struweel door. Ik ontdek veel verschillende slakken, die bij navraag allemaal 'tuinslakken' blijken te zijn. Boven een veld brandnetels krioelt het van de rozenkevers, ze zoemen om me heen en een enkeling landt in mijn haar. Terug bij de hut loop ik met Marleen mijn foto's door. Ze weet bijna alles te benoemen, zodat ik mijn waarnemingen straks juist kan invoeren. Het lieveheersbeestje kan ik opzoeken op www.stippen.nl, informeert Marleen me, die ook niet direct weet welke dit precies is.

Na een kopje thee lopen Marleen en ik samen door de hof. Marleen tilt rotte takken en plakken schors op om te kijken wat er onder zit; meest slakken en pissebedden. In het dennenbos vinden we een hooiwagen. Op de foto zie ik ingezoomd de oogheuvel bovenop zijn lijf. Een wolfspin neemt een spurt als ik te dichtbij kom met de camera, en ik spring overeind en achteruit. Brrr, reuze fascinerend, maar ik hoef ze niet op me. Marleen neemt een paadje buitenom, en door donkerrode geraniums heen komen we uit bij een bijenkast. De bijen hoeven niet gemeld op waarneming.nl, omdat die uitgezet zijn. Als je zoiets wel wil invoeren vink je 'escape' aan, legt ze uit.

Voor de lunch serveert Roland een zelfgemaakte aardappelsalade met broodjes, aan de buitentafel die vol staat met petrischaaltjes, een schotel slakken, een witte bak met waterbeestjes, determineergidsen en glazen thee. Petra van de waterbeestjes is enthousiast over de vele kokerjuffers. Die zijn teken van een gezonde vijver. Ze fotografeert zelf niet en ik waag graag een poging om haar kleine friemels vast te leggen. De eerste foto's tonen alleen een silhouet. Vanwege de witte ondergrond geeft de automatische belichting een te donker beeld. Flink overbelicht toont een waterpissebed zich in al zijn geledingen. Dit is geweldig! Ik zet al Petra's vondsten op de foto: haften, kokerjuffers, een schijfhoren, en later nog een eirond watertorretje dat Roland gevonden heeft. "Kijk nou wat een lief hoofdje met die oogjes," verzucht hij, kijkend door een microscoop. Even later hoor ik Petra iets soortgelijks uitslaken over een kokerjuffer. Minidieren kunnen heel vertederend zijn als je ze groot ziet.

Bekijk de foto's van alleen mijn waarnemingen, of de foto's van alle waarnemingen tijdens The Secret World of Thijsse's Hof. Klik daar in het kader rechtsboven (Over dit gebied) op 'waarnemingen' om daarvan een overzicht te krijgen.